Κεφάλαιο 5: Η Δύναμη του τοπικού σήματος
Ενότητα 2: Βήματα προς την ΠΟΙΟΤΗΤΑ

Σύνοψη

Τα τελευταία 20 χρόνια πολλαπλασιάστηκαν οι ετικέτες που σηματοδοτούν προστατευόμενη ονομασία προέλευσης και προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη.

Σήμερα είναι αναγκαίο να αξιοποιήσουμε τα μοναδικά χαρακτηριστικά των τοπικών προϊόντων.

Ρωτήστε τον εαυτό σας

Σε ποια τμήματα καταναλωτών μπορείτε να απευθυνθείτε;
Ποιο είναι το κίνητρο επιλογής των καταναλωτών;
Ποια χαρακτηριστικά του προϊόντων μπορούν να τονιστούν;
Τέτοιες ερωτήσεις μπορεί να είναι ουσιαστικής σημασίας για μία επιτυχημένη προσέγγιση μάρκετινγκ και αποδοτική χρήση δημόσιων πόρων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διασφαλίζει την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων και ειδών διατροφής με κανονισμούς και νόμους.

Από το 1992 η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναπτύξει ένα σύστημα για τον εντοπισμό και την προστασία του ονόματος των ποιοτικών αγροτικών προϊόντων και ειδών διατροφής.

Οι ακόλουθοι ορισμοί εξακολουθούν να υφίστανται από τότε στη βάση ενός προαιρετικού συστήματος πιστοποίησης.

Ακολουθούν οι βασικοί ορισμοί και οι τυπολογίες λογοτύπου γεωγραφικών ενδείξεων.

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

Είναι σήμα που προσδιορίζει ένα προϊόν που:

  1. προέρχεται από ένα συγκεκριμένο μέρος, μία περιοχή, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μία χώρα
  2. του οποίου η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο συγκεκριμένο γεωγραφικό περιβάλλον και τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες, και
  3. όλα τα στάδια παραγωγής του λαμβάνουν χώρα στην συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή

Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη

Είναι σήμα που προσδιορίζει ένα προϊόν που:

  1. προέρχεται από συγκεκριμένο μέρος, περιφέρεια ή χώρα
  2. του οποίου η ποιότητα, η φήμη και τα λοιπά χαρακτηριστικά αποδίδονται κυρίως στη γεωγραφική του προέλευση και
  3. τουλάχιστον ένα από τα στάδια παραγωγής του λαμβάνει χώρα στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν

Ένα όνομα είναι επιλέξιμο για καταχώρηση ως «εγγυημένο παραδοσιακό ιδιότυπο» όταν περιγράφει ένα συγκεκριμένο προϊόν ή είδος διατροφής που:

  1. έχει παραχθεί σε τρόπο παραγωγής, επεξεργασίας ή σύνθεσης που ανταποκρίνεται στην παραδοσιακή πρακτική για το εν λόγω προϊόν ή είδος διατροφής, ή
  2. παράγεται από πρώτες ύλες ή συστατικά που είναι αυτές που χρησιμοποιούνται παραδοσιακά
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Μπορείτε να δείτε την πλήρη λίστα όλων των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ στον ακόλουθο σύνδεσμο:
Μπορείτε να βρείτε τα πρωτότυπα σχετικά λογότυπα στον ακόλουθο σύνδεσμο:



Ο ρόλος της Ιχνηλασιμότητας στην διαδικασία πιστοποίησης ποιότητας

Από το 2003, η Ευρωπαϊκή πολιτική επικεντρώνεται στην έννοια της ιχνηλασιμότητας τόσο των εισροών (π.χ. ζωοτροφές) όσο και των εκροών (π.χ. πρωτογενής παραγωγή, μεταποίηση, αποθήκευση, μεταφορά και λιανική πώληση). Τα Κράτη-μέλη συμφωνούν σε πρότυπα για τη διασφάλιση της υγιεινής των τροφίμων, της υγείας και καλής διαβίωσης των ζώων, και της υγείας των φυτών και για τον έλεγχο της μόλυνσης από εξωτερικές ουσίες, όπως τα φυτοφάρμακα.

Επί του παρόντος έχει συσταθεί ένας νέος κανονισμός που επιτρέπει στους καταναλωτές καλύτερη πρόσβαση σε σαφείς, ολοκληρωμένες και αξιόπιστες πληροφορίες για τα τρόφιμα (από 13 Δεκεμβρίου 2014).

Προστατέψτε τα προϊόντα σας!

Διενεργούνται αυστηροί έλεγχοι σε κάθε στάδιο και οι εισαγωγές (π.χ. κρέατος) από χώρες εκτός ΕΕ οφείλουν να πληρούν τις ίδιες προδιαγραφές και να περνούν από τους ίδιους ελέγχους με τα τρόφιμα που παράγονται εντός της ΕΕ.

Ο πιο πρόσφατος Κανονισμός που δημοσιεύτηκε και αφορά στα σχήματα ποιότητας για τα αγροτικά προϊόντα και τα είδη διατροφής είναι ο Ν. 1151/2012, της 21ης Νοεμβρίου 2012

Το πρώτο άρθρο αυτού του Κανονισμού υπογραμμίζει τον στόχο να βοηθήσει τους παραγωγούς να γνωστοποιήσουν τα χαρακτηριστικά των προϊόντων και τις μεθόδους γεωργικής παραγωγής των προϊόντων τους και των ειδών διατροφής στους αγοραστές και τους καταναλωτές, διασφαλίζοντας:

  1. θεμιτό ανταγωνισμό για τους αγρότες και τους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων και ειδών διατροφής που έχουν χαρακτηριστικά και ιδιότητες που προσδίδουν αξία
  2. διαθεσιμότητα αξιόπιστων πληροφοριών σε σχέση με αυτά τα προϊόντα για τους καταναλωτές
  3. σεβασμό των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας
  4. ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς

Τα μέτρα που ορίζονται στον Κανονισμό στοχεύουν να υποστηρίξουν τις αγροτικές και μεταποιητικές δραστηριότητες και τα συστήματα αγροτικής παραγωγής που συνδέονται με προϊόντα υψηλής ποιότητας, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης.


Προστατέψτε την παραγωγή σας με προαιρετική πιστοποίηση για να διαβεβαιώσετε τους πελάτες σας ότι αγοράζουν ένα προϊόν ανώτερης ποιότητας, καθώς ελέγχεται από κάποιον τρίτο και συμβάλλει στην διατήρηση της παράδοσης, της τοπικής παραγωγής, της βιοποικιλότητας.

Σημαντικό να σημειωθεί:

Ο ευρωπαϊκός νόμος ορίζει αυστηρές προϋποθέσεις με σκοπό να προστατέψει τόσο τους καταναλωτές όσο και τους αγρότες.

(Μάθετε περισσότερα για τα συστήματα ποιότητας της ΕΕ στο Κεφάλαιο 4 – Ενότητα 2)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Μπορείτε να διαβάσετε τις κατευθυντήριες γραμμές βέλτιστης πρακτικής της ΕΕ για τα συστήματα εθελοντικής πιστοποίησης αγροτικών προϊόντων στα Ελληνικά, στον ακόλουθο σύνδεσμο:
http://eur-lex.europa.eu/

Δεν υπάρχουν μόνο Ευρωπαϊκά προϊόντα με επισήμανση γεωγραφικής ένδειξης στον Κόσμο

15 προϊόντα από το σύνολο όλων των πιστοποιημένων προϊόντων προέρχονται από μη ευρωπαϊκές χώρες. Το 2013 Η Ταϊλάνδη και το Πριγκιπάτο της Ανδόρας κατέγραψε ένα προϊόν για πρώτη φορά, ανεβάζοντας σε 6 τον αριθμό των χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης που χρησιμοποιούν το ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης ποιότητας, μαζί με την Κίνα, την Κολομβία, την Ινδία και το Βιετνάμ.

Colombia Café de Colombia PGI
India Darjeeling Tea PGI
Vietnam Phu Quoc PDO
China Pinggu Da Tao
Dongshan Bai Lu Sun
Yancheng Long Xia
Zhenjiang Xiang Cu
Jinxiang Da Suan
Longjing cha
Guanxi Mi You
Shaanxi ping guo
Lixian Ma Shan Yao
Longkou Fen Si
Thailand Khao Hom Mali Thung Kula Rong-Hai PGI
Andorra Carn d'Andorra PGI


ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Για τις προοπτικές, τα στατιστικά στοιχεία και τους αριθμούς των προϊόντων με γεωγραφική επισήμανση μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Οργανισμού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων:

www.agrocert.gr/pages/category.asp?catID=36

Επιπλέον στατιστικά στοιχεία και προδιαγραφές που αφορούν στην επισήμανση με βάση την γεωγραφική ένδειξη μπορείτε να δείτε εδώ:

Μελέτη ειδικής περίπτωση: οι Εξόχως Απόκεντρες Περιοχές

Οι Εξόχως Απόκεντρες Περιοχές είναι κράτη μέσα στην ΕΕ που βρίσκονται σε ιδιαιτέρως μειονεκτική θέση λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα τους και των δύσκολων γεωγραφικών και μετεωρολογικών τους συνθηκών. Περιλαμβάνουν τα Γαλλικά υπερπόντια διαμερίσματα (Γουαδελούπη, Γαλλική Γουιάνα, Ρεϊνιόν και Μαρτινίκα), τις Αζόρες και την Μαδέρα, καθώς και τις Κανάριες Νήσους.

Το λογότυπο επιτρέπει στους καταναλωτές να εντοπίζουν και να αναγνωρίζουν ποιοτικά αγροτικά προϊόντα που προέρχονται από τις εξόχως απόκεντρες περιοχές. Οι εθνικές αρχές της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας εισήγαγαν στα σχετικά προγράμματα τους (POSEI = Programmes of specific options for isolation and insularity) για την γεωργία των εξόχως απόκεντρων περιοχών, ειδικά μέτρα που επιτρέπουν την οικονομική ενίσχυση ποιοτικών προϊόντων που ανταποκρίνονται σε προκαθορισμένες προϋποθέσεις, και συγκεκριμένα στους τομείς του οίνου, του ζωικού κεφαλαίου και της παραγωγής κρέατος.

Νέα από την Ευρώπη!

Τα τελευταία χρόνια η πολιτική αυτή ακολουθείται με την χρήση διαφόρων εργαλείων, όπως: επενδύσεις ταμείων, σχέδια, έρευνα, κανονισμούς και διάδοση με την βοήθεια των κυβερνήσεων των κρατών-μελών, ενώσεων και άλλων σχετικών φορέων.

Το τελικό προϊόν αυτής της προσπάθειας δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 4 Νοεμβρίου 2014: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλωσορίζει τον νέο Κανονισμό για την παροχή πληροφοριών και μέσων προώθησης σχετικά με τα αγροτικά προϊόντα στην εσωτερική αγορά και τις τρίτες χώρες και την κατάργηση του Κανονισμού Νο 3/2008 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περιλαμβάνει την αύξηση της ενίσχυσης που χορηγείται σε πρωτοβουλίες προώθησης της Ευρωπαϊκής γεωργίας.

Σύμφωνα με αυτό τον Κανονισμό, η Ευρωπαϊκή ενίσχυση θα πρέπει να αυξηθεί σταδιακά από 61 εκατομμύρια ευρώ το 2013 σε 200 εκατομμύρια ευρώ το 2020.

Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς, η εθνική συγχρηματοδότηση καταργείται, και τα ποσοστά της ευρωπαϊκής συγχρηματοδότησης θα ανέλθουν σε 70% για απλά προγράμματα που παρουσιάζει ένας οργανισμός από ένα κράτος-μέλος, 80% για προγράμματα στα οποία συμμετέχουν πολλά κράτη-μέλη και για προγράμματα που στοχεύουν σε τρίτες χώρες, 85% για μέτρα αντιμετώπισης κρίσεων.

Ο νέος κανονισμός τίθεται σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2015.


ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ






Το γνωρίζατε;
Ο Ντατσιάν Τσόλος, Ευρωπαίος Επίτροπος για την Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη από το 2010 έως το 2014 δήλωσε: «Τα αγροτικά προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μοναδικά σε ποιότητα και ποικιλία. Στην ανοικτή παγκόσμια αγορά, η παραγωγή απλώς εξαιρετικών τροφίμων και ποτών δεν είναι αρκετή. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας να εξηγήσουμε στους καταναλωτές τα πρότυπα και την ποιότητα που φέρνει η Ευρωπαϊκή γεωργία στο τραπέζι. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα αυτού του είδους μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν τους παραγωγούς μας στον έντονα ανταγωνιστικό κόσμο»
Το γνωρίζατε;
Ο νέος Ευρωπαίος Επίτροπος για την Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, κ. Φιλ Χόγκαν, βεβαίωσε:
«Ένα από τα δυνατά σημεία της Ένωσης έγκειται στην ποιότητα και την ποικιλία των αγρο-διατροφικών της προϊόντων. Έχουμε δει σταθερή άνοδο των εξαγωγών μας τα τελευταία χρόνια – έως του ύψους των 110 δις. Ευρώ – και είμαι αισιόδοξος ότι ο αγρο-διατροφικός τομέας μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μοχλό δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο σημερινό, έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον, είμαι πεπεισμένος ότι το νέο καθεστώς προώθησης και ο τριπλασιασμός του ειδικού προϋπολογισμού (σε 200 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο) θα ενισχύσουν μεσοπρόθεσμα την ικανότητα μας να βρούμε νέες αγορές, να διαφοροποιήσουμε τις υφιστάμενες και να εξηγήσουμε στους καταναλωτές της Ευρώπης και του κόσμου τα πρότυπα των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων, αλλά και την μακρά παράδοση και την ποικιλία που είναι διαθέσιμη στην ΕΕ».

Η Καμπάνια Προώθησης της ΕΕ

Η ΕΕ εξακολουθεί να υποστηρίζει πρωτοβουλίες με εκδόσεις και ιστοσελίδες αφιερωμένες στα Ευρωπαϊκά πιστοποιημένα προϊόντα. Η πολιτική προσανατολίζεται στην προώθηση της κατανάλωσης Ευρωπαϊκών ειδών διατροφής όχι μόνο μεταξύ των κρατών-μελών, αλλά και εκτός ευρωπαϊκών συνόρων.

Με το σλόγκαν «Enjoy, it’s from Europe» η πολιτική στοχεύει να βοηθήσει τους επαγγελματίες του κλάδου να εισέλθουν ή να εδραιωθούν στις διεθνείς αγορές και να κάνει τους καταναλωτές να κατανοήσουν περισσότερα τις προσπάθειες των Ευρωπαίων αγροτών.



ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ



Που μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για τα πιστοποιημένα προϊόντα;

Η βάση DOOR ("Database of Origin and Registration") περιλαμβάνει τα ονόματα προϊόντων που έχουν πιστοποιηθεί με σήμα ΠΟΠ, ΠΓΕ ή ΕΠΙΠ, καθώς και τα ονόματα για τα οποία έχει υποβληθεί αίτηση για πιστοποίηση.
http://ec.europa.eu/agriculture/quality/door/list.html;jsessionid=pL0hLqqLXhNmFQyFl1b24mY3t9dJQPflg3xbL2YphGT4k6zdWn34!-370879141

Η βάση E-BACCHUS περιλαμβάνει οίνους με προστατευόμενη στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα γεωγραφική ένδειξη, που προέρχονται από κράτη-μέλη και τρίτες χώρες.
http://ec.europa.eu/agriculture/markets/wine/e-bacchus/index.cfm?event=pwelcome&language=EL

Είναι το προϊόν σας βιολογικό;



A special European logo for organically produced products which guarantees that European organic production standards have been complied with.
http://ec.europa.eu/agriculture/organic/index_el.htm

Όταν το «πιστοποιημένο» δεν σημαίνει «περιορισμένο»

Τα τελευταία χρόνια, η εικόνα του παγκοσμιοποιημένου τροφίμου που είναι παρόν παντού στον κόσμο, χρησιμοποιείται σε κάθε εθνική διαφημιστική καμπάνια κατά την εισαγωγή τοπικών πιστοποιημένων προϊόντων. Ο στόχος είναι να μπορέσουν να προσεγγίσουν εκείνους τους καταναλωτές που δεν ανήκουν συνήθως στην ομάδα-στόχο τους, γιατί έχουν συνηθίσει να καταναλώνουν τρόφιμα ανώτατης ποιότητας σε σύγκριση με εκείνα που προσφέρονται στα τυπικά φαστ φουντ.

Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η παρούσα δημοσίευση δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.