Τι είναι η Βιωσιμότητα για ένα Γεωργικό Σύστημα;

Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να βελτιώσουμε τη βιωσιμότητα στην Γεωργία. Αυτοί οι τρόποι διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα και από περιοχή σε περιοχή. Ως αγρότης μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε μία πιο βιώσιμη προσέγγιση, αν μοιραστείτε κάποιες κοινές πρακτικές που σίγουρα γνωρίζετε ήδη. Όλες αυτές οι πρακτικές συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη κερδοφορία του αγροκτήματος σας, την περιβαλλοντική διαχείριση και την ποιότητα της αγροτικής ζωής. Ακολουθούν ορισμένες από εκείνες που εφαρμόζονται ευρέως:

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Επιβλαβών Οργανισμών (IPM)

To IPM διαχειρίζεται τα παράσιτα με συνδυασμό βιολογικών, πολιτισμικών, φυσικών και χημικών εργαλείων, με τρόπο που ελαχιστοποιεί τους κινδύνους για την οικονομία, την υγεία και το περιβάλλον.

Κυκλική βόσκηση

Η διαχείριση των συστημάτων βοσκής περιλαμβάνει τη μεταφορά των ζώων έξω από τους αχυρώνες, σε βοσκοτόπια, παρέχοντας τους έτσι χορτονομή υψηλής ποιότητας, μειώνοντας τα κόστη διαχείρισης και ζωοτροφών και αποφεύγοντας τη συσσώρευση κοπριάς.

Προστασία του εδάφους

Αρκετές μέθοδοι προστασίας του εδάφους, όπως η καλλιέργεια σε λωρίδες, μείωση της άροσης, η μη-άροση, βοηθούν να αποφεύγεται η απώλεια εδάφους λόγω του ανέμου και η διάβρωση από τα ύδατα.

Ποιότητα υδάτινων πόρων

Η προστασία των υδάτινων πόρων είναι θεμελιώδης για την βιώσιμη γεωργία. Αρκετές πρακτικές βελτιώνουν την ποιότητα του πόσιμου και επιφανειακού νερού, καθώς και των υγροτόπων. Οι υγρότοποι παίζουν βασικό ρόλο στο φιλτράρισμα θρεπτικών συστατικών και φυτοφαρμάκων, ενώ αποτελούν βιότοπο άγριας ζωής.

Καλλιέργειες κάλυψης

Η καλλιέργεια φυτών όπως η σίκαλη ή το τριφύλλι στην περίοδο μετά την συγκομιδή παρέχει πολλά οφέλη, όπως ο έλεγχος των ζιζανίων και της διάβρωσης και η βελτίωση των θρεπτικών συστατικών και της ποιότητας του εδάφους.

Διαφοροποίηση καλλιέργειας / τοπίου

Η καλλιέργεια μεγαλύτερης ποικιλίας φυτών σε ένα αγρόκτημα μειώνει τους κινδύνους από ακραία καιρικά φαινόμενα, απότομες αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς ή επιδρομές παρασίτων. Συμβάλλει επίσης στην προστασία του εδάφους, των βιοτόπων άγριας ζωής, και την αύξηση των ωφέλιμων εντόμων.

Διαχείριση θρεπτικών ουσιών

Η κεντρική διαχείριση του αζώτου και άλλων θρεπτικών συστατικών του φυτού βελτιώνει το έδαφος και προστατεύει το περιβάλλον. Η αυξημένη χρήση πηγών θρεπτικών ουσιών που βρίσκονται στο αγρόκτημα, όπως η κοπριά και τα ψυχανθή που καλλιεργούνται για κάλυψη, μειώνει την ανάγκη αγοράς λιπασμάτων.

Μάρκετινγκ

Παρέχει ένα βασικό τρόπο βελτίωσης της κερδοφορίας και συμβάλλει στην βιωσιμότητα, χάρη στην απευθείας πώληση (Δείτε το Κεφάλαιο 3)

Δείτε αυτό το βίντεο:

Βιοποικιλότητα

Η Βιοποικιλότητα είναι η ποικιλομορφία των ζώντων οργανισμών από κάθε πηγή, χερσαίο, θαλάσσιο και άλλο υδάτινο οικοσύστημα, και τα οικολογικά συμπλέγματα των οποίων είναι μέρος. Περιλαμβάνει την ποικιλότητα στα ίδια τα είδη, ανάμεσα στα είδη και στα οικοσυστήματα.

Τι είναι η Βιοποικιλότητα για ένα Γεωργικό Σύστημα;
Η βιοποικιλότητα και η γεωργία αλληλοσυνδέονται στενά, καθώς οι ορθές γεωργικές πρακτικές συμβάλλουν στην προστασία και την βιωσιμότητα της γης, του νερού, των ζώων, της ενέργειας, κλπ. Πραγματικά, η βιώσιμη γεωργία προωθεί αλλά και ενισχύεται από την βιοποικιλότητα. Η διατήρηση αυτής της βιοποικιλότητας είναι απαραίτητη για την βιώσιμη παραγωγή τροφίμων και άλλων αγροτικών προϊόντων και το όφελος που παρέχουν τα προϊόντα αυτά στην ανθρωπότητα, όπως η επισιτιστική ασφάλεια, η διατροφή και τα μέσα διαβίωσης.

Θυμηθείτε ότι η δράση σας μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην προστασία της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα όσον αφορά στα:

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ
ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ ΦΥΛΕΣ
ΒΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ
ΑΠΟΥΣΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
ΠΑΛΙΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ

Πιστοποίηση ποιότητας

Η πιστοποίηση είναι η επίσημη διαδικασία κατά την οποία ένα διαπιστευμένο ή εξουσιοδοτημένο προς τούτο πρόσωπο ή φορέας αξιολογεί και επαληθεύει (και βεβαιώνει εγγράφως με την έκδοση πιστοποιητικού), τις ιδιότητες, τα χαρακτηριστικά, την ποιότητα, τα προσόντα ή την κατάσταση ατόμων ή οργανισμών, προϊόντων ή υπηρεσιών, διαδικασιών, ή γεγονότων ή καταστάσεων, σύμφωνα με καθιερωμένες προϋποθέσεις ή πρότυπα.

Πιστοποίηση ποιότητας

Ως παραγωγός οι ανάγκες που πρέπει να ικανοποιείτε σε σχέση με την ποιότητα είναι:

Πρωταρχικές ανάγκες: αφορούν στην προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων όπως η υγεία, η ασφάλεια, η αξιοπρέπεια και η ζωή γενικώς.
Δευτερεύουσες ανάγκες: αφορούν στην ανάπτυξη της οικονομίας ή την ανάπτυξη της ευημερίας της κοινωνίας

Κατά συνέπεια χαρακτηρίζονται από διαφορετικό βαθμό προτεραιότητας και επιπέδου προστασίας:

- Οι πρωταρχικές ανάγκες προστατεύονται από την νομοθεσία του κράτους μέσα από Τεχνικούς Κανόνες (υποχρεωτικούς) που προσδιορίζουν τις βασικές απαιτήσεις για την προστασία του γενικού δημοσίου συμφέροντος, όπως η ασφάλεια και η υγεία.
- Οι δευτερεύουσες ανάγκες καλύπτονται από Τεχνικά Πρότυπα ή ισοδύναμα κανονιστικά έγγραφα (προαιρετικά) που ετοιμάζονται από φορείς τυποποίησης και άλλα όργανα που έχουν αυτή τη δικαιοδοσία με την συναίνεση όλων των μερών.

Η συμμόρφωση με τους Τεχνικούς Κανόνες (υποχρεωτική πιστοποίηση) διασφαλίζει μόνο τη συμμόρφωση με βασικές απαιτήσεις και είναι ένα σημαντικό βασικό επίπεδο, όχι απαραίτητα αρκετό για τη διασφάλιση ποιότητας. ΑΛΛΑ ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ότι η μη συμμόρφωση με υποχρεωτικούς κανόνες συνιστούν παραβίαση του νόμου.

Η μη συμμόρφωση με τα Τεχνικά Πρότυπα (προαιρετική πιστοποίηση) δεν συνιστά παραβίαση του νόμου, ωστόσο η απουσία προαιρετικών πιστοποιήσεων μπορεί να σας αποκλείσει από ή να είναι μειονέκτημα για σας στην ίδια την αγορά, ακόμα και αν δεν σχετίζεται με κυρώσεις πληρωμής.

Η Προαιρετική Πιστοποίηση: μπορεί να αφορά:

• Προσωπικό
• Προϊόντα
• Συστήματα

Η πιστοποίηση είναι προαιρετική, ενώ η συμμόρφωση υποχρεωτική, γιατί οι κανόνες έχουν εδραιωθεί με νόμο.

Η πιστοποίηση είναι υπηρεσία υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, ώστε οι χρήστες της επιχείρησης, οι τελικοί καταναλωτές, οι κυβερνητικές υπηρεσίες και οι τοπικές αρχές να μπορούν να εμπιστευτούν, από την αρχή έως τον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας παραγωγής και διανομής, την ποιότητα και την ασφάλεια των αγαθών και των υπηρεσιών που διατίθενται σε μία όλο και πιο παγκοσμιοποιημένη αγορά.

Ρόλοι:
Συγγραφείς προτύπων (τα υποκείμενα που αποφασίζουν τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται)

• Σε διεθνές επίπεδο: IEC (για τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας) ή ISO (για κάθε άλλο τομέα)
• Σε ευρωπαϊκό επίπεδο: CENELEC (για τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας) or CEN (για κάθε άλλο τομέα)
• Σε εθνικό επίπεδο (Ελλάδα): ΡΑΕ (για τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας) ή ΕΛΟΤ (για κάθε άλλο τομέα)

Αρχή Διαπίστευσης: σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα υπάρχει μία αρχή διαπίστευσης
Για την Ελλάδα είναι η εταιρεία «Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης ΑΕ» με διακριτικό τίτλο ΕΣΥΔ. Η εταιρεία λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, αποτελεί τον επίσημο τεχνικό σύμβουλο της πολιτείας σε θέματα διαπίστευσης και εκπροσωπεί τη χώρα σε διεθνείς οργανισμούς αρμόδιους για τα θέματα αυτά. Η εταιρεία χορηγεί πιστοποιητικά διαπίστευσης σε φορείς πιστοποίησης, φορείς επιθεώρησης και ελέγχου, σε περιβαλλοντικούς επαληθευτές, σε εργαστήρια δοκιμών και εργαστήρια μετρολογίας, που έχουν την έδρα τους ή υποκαταστήματα τους στην Ελλάδα ή στην αλλοδαπή.

Άλλες Πιστοποιήσεις

Η ποιότητα μπορεί να πιστοποιηθεί. Αυτό σημαίνει ότι ένας εξουσιοδοτημένος οργανισμός (τρίτο μέρος) βεβαιώνει, με ευθύνη του, αφού ολοκληρώσει όλους τους απαιτούμενους ελέγχους, ότι ένα προϊόν, μία διαδικασία, μία υπηρεσία ή μια επαγγελματική οντότητα είναι σύμφωνη με τον νόμο ή με ένα σύνολο απαιτήσεων.
Τα συστήματα πιστοποίησης μπορεί να είναι υποχρεωτικά ή προαιρετικά, ενώ μπορεί για παράδειγμα να είναι απαραίτητα για να επιτραπεί η εξαγωγή προϊόντων σε συγκεκριμένη χώρα, ή ακόμα και σε συγκεκριμένη μερίδα πελατών, που απαιτούν πιστοποιήσεις ως βάση διασφάλισης της επιχειρησιακής συμφωνίας.

Κύριες τυπολογίες πιστοποίησης

Ελεγχόμενες πιστοποιήσεις:

• ΠΟΠ-ΠΓΕ και ΕΠΙΠ
• Βιολογικό (Κανονισμός ΕΕ 834/2007)

Πιστοποίηση προϊόντος:

• Βιολογικό, ολοκληρωμένων μεθόδων γεωργίας
• Ιχνηλασιμότητα «από το χωράφι στο πιάτο (ISO 22005:2007)
• Συμμόρφωση προϊόντος: με τα πρότυπα των BRC (British Retailer Consortium) και IFS (International Food Standard) για επιχειρήσεις μεταποίησης
• GLOBALGAP (πρώην EUREPGAP) για φρούτα και λαχανικά
• Χωρίς γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, κλπ.

Πιστοποίηση συστημάτων:

• Διαχείριση ποιότητας (ISO 9001)
• Περιβάλλον (ISO 14001)
• Ασφάλεια τροφίμων (ISO 22000:2005)
• Υγεία και ασφάλεια εργαζομένων (OHSAS 18001), κλπ.

Στον τομέα των τροφίμων υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη πιστοποίησης

1. Κανονισμοί:

• ΠΟΠ
• ΠΓΕ
• ΕΠΙΠ
• Βιολογικό
• κλπ.

2. Πιστοποιήσεις προϊόντων:

• ολοκληρωμένων μεθόδων γεωργίας
• «από το χωράφι στο πιάτο»
• χωρίς γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς
• BRC (British Retailer Consortium) και IFS (International Food Standard),
• GLOBALGAP,
• κλπ.

3. Πιστοποιήσεις διαχείρισης συστημάτων:

• Περιβαλλοντική διαχείριση ISO 14001
• Διαχείριση ποιότητας ISO 9001
• Διαχείριση ασφάλειας τροφίμων ISO 22000:2005
• Διαχείριση Υγιεινής και Ασφάλειας OHSAS 18001
• HACCP

Θρησκευτικές πιστοποιήσεις

Γιατί να αποκτήσετε πιστοποίηση προϊόντος